محمد هادی موقعی در گفت وگو با پایگاه خبری بورس پرس، درباره اجرای طرح فروش خودرو با وام 25 میلیون تومانی و نرخ سود 16 درصدی و ابهام در آینده شرکت های لیزینگ توضیحات کاملی داد و با بیان اینکه تسهیلات 25 میلیون تومانی تاثیر آنچنانی بر صنعت لیزینگ ندارد، دلایل این مواضع را اعلام کرد.
یک آمار 70 درصدی برای نشان دادن کاهش تقاضا و رکود و آثار تزریق نقدینگی
وی با بیان انکه کاهش تقاضا در بازار خودرو مانند کاهش تقاضا در سایر بازارها در کشور بلای ناشی از رکود است، توضیح داد: شرایط رکود تورمی در اقتصاد ایران عامل تشدید کاهش تقاضا است. این کاهش فقط برای خودروهای داخلی نبوده بلکه آمار واردات خودروخارجی در سال 94 بیانگر کاهش قابل توجه نسبت به سال 93 برای دوره مشابه بوده بطوریکه برخی آمارها تا 70 درصد کاهش و بیشتر را نشان می دهد.
وی ادامه داد: در چنین شرایطی تزریق نقدینگی برای تحریک تقاضا ممکن است اثرات تورمی داشته باشد. زیرا خانوارهایی که درآمد های آنان زیر خط فقر است نمی توانند اقساط وام را در بلند مدت پرداخت کنند. در این میان کارشناسان خط فقر را برای خانواده 5 نفره حدود دو میلیون تومان اعلام کرده اند.
این مقام مسئول افزود: سوال این است که آیا این خانواده ها می توانند اقساط حدود 600 تا 700 هزارتومان را در ماه بپردازند؟ در این میان خانواده هایی که خودروهای گرانتری را انتخاب کنند قاعدتا اقساط ماهانه بیشتر خواهد بود اما بیشتر قصد این است که به اعطاء یک یارانه نقدی به خودرو سازان و مشتریان توجه کنیم.
یارانه بیش از 500 میلیارد تومانی برای فروش 110 هزار خودرو
موقعی با بیان اینکه یکی از خودروسازان بزرگ در جلساتی که با مدیران عامل شرکتهای لیزینگ داشت نرخ 33 درصد را برای مجموع هزینه های خودرو ساز و مشتری پیشنهاد داده، خاطر نشان کرد: درحالی با این فرمول تعدادی از خودروها نیز توسط دو یا سه شرکت لیزینگ واگذار شدند که با فرض فروش 110 هزار خودرو در طرح نجات خودرو سازان، یارانه بیش از 500 میلیارد تومانی (شامل کارمزد فروشنده و تفاوت بهره وام 16 درصدی با متوسط نرخ بهره وام در بازار وام بانکی) برای تسهیلات گیرندگان و خودرو سازان ایجاد کرده است.
وی ادامه داد: این یارانه انگیزه را برای تبدیل به نقد کردن وام در خانوارهای کم درآمد افزایش می دهد. یعنی باید مراقب باشیم انگیزه متقاضیان خرید خودرو تامین نقدینگی نباشد. همچنین هزینه های بالقوه تامین مالی توسعه فروش را برای خودرو سازان حذف می کند. در حالی که در بازار واقعی این هزینه برای خودرو ساز اجتناب ناپذیر است.
دبیر کل انجمن شرکت های لیزینگ ایران با اشاره به اینکه فعلا از برنامه تولید خودرو سازان تا پایان امسال خبری ندارد، این سئوال را مطرح کرد در این میان سرنوشت تعداد تقریبی 90 هزار خودرو که قرار است تا پایان سال 94 تولید شود چه خواهد بود؟
موقعی ادامه داد: سوال مهم دیگر این است که اگر انگیزه کمپین نخریدن خودرو به دلیل بی کیفیتی بوده چرا با تزریق پول هجوم برای خرید رخ داد؟ پس دلیل عدم خرید بیشتر مشکلات اقتصادی مردم است. مردم منتظر وام خوب برای خرید خودرو اند و خودرو سازان هم منتظر نقدینگی ارزان و بی دردسر برای جبران کمبودهای وحشتناک نقدینگی هستند.
فاصله 120 میلیون تومانی دو کیفیت جهانی و داخلی/ دام غلط سیاست ها برای خودرو سازان
وی با بیان اینکه محدودیت های کنونی واردات خودرو باعث افزایش کیفیت خودروهای داخلی نشده، افزود: برآیند سیاست های اجرا شده تاکنون منجر به تمایل مردم به خرید خودرو های داخلی و حتی بدون کیفیت است . زیرا قدرت انتخاب ندارند. فاصله کیفیت منطبق با استانداردهای جهانی و کیفیت ساخت داخل برای یک خانواده در طبقه متوسط جامعه حداقل 120 میلیون تومان است.یعنی اگر خانواده ایی بخواهد یک پله توقع خود را از سطح کیفی خودروهای داخلی بالاتر ببرد باید 120 میلیون تومان بپردازد.
وی ادامه داد: در شرایطی خودرو سازان نیز در دام سیاست های غلط افتاده اند که این گروه با تمام مشکلات و بی آنکه ذره ای از آنها کم شود، دست به گریبان بوده و مشتری هم کماکان خودروی بی کیفیت را خریداری می کند. در حالی که شرکت های لیزینگ در این طرح می توانستند عامل اجرایی باشند. این منابع می توانست در اختیار شرکت های لیزینگ قرار گیرد و برای آنها کارمزد تعیین می شد. به هرحال چه لیزینگ ها در این طرح بودند یا نبودند تاثیری در حذف آثار احتمالی اجرای این طرح نداشتند.
خودروهای داخلی سوژه جذابی برای لیزینگ نیستند
این دبیر کل خاطر نشان کرد: البته باید گفت خودرو های داخلی سوژه جذابی برای لیزینگ نیستند و ترکیب منابع مالی لیزینگ ها فعلا با قراردادهای بلند مدت و اقساط طولانی مدت همخوانی ندارد و مشتریان خودرو های داخلی هزینه تامین مالی لیزینگ را نمی پذیرند. یعنی تحمل آن را ندارند. علاوه براین بازار خودرو حتی در خودرو های خارجی هم جذاب نیست. فراتر از این برای خودرو های کار هم بی سابقه ترین رکود را داریم.
موقعی ادامه داد: با پرداخت این وام به مشتریان، خودروهای داخلی خودرو
سازان که قبلا از طریق ثبت نام از سطح جامعه منابع مالی جذب کرده اند از
محل وام های 25 میلیون تومانی باید وجوه پیش خور شده را تسویه کنند. زمانی
که ثبت نام می کنند منابع جذب می کنند و اکنون که فروش کم است بانک مرکزی
به کمک آنها می آید. پس همیشه منابع مالی به شکلی به صنعت خودرو تزریق می
شود و یک زنجیره معیوب ایجاد شده است.به عبارتی سیستمی که چرخ آن با یارانه
و سوبسید بچرخد با لیزینگ نخواهد چرخید.
خودرو های داخلی سوژه جذابی برای لیزینگ نیستند
وی با اشاره به اینکه بانک ها نیز از طریق سپرده پذیری جذب منابع می کنند، ادامه داد: شرکت های لیزینگ امکان جذب منابع مثل خودروسازها و بانکها ندارند. به همین دلیل دستاویز آنها منابع سهامداران و تامین مالی بانکی است. میزان تامین مالی از بازار سرمایه پایین است و فعلا برای لیزینگ ها فراگیر نشده است. در این میان متوسط نرخ تامین مالی لیزینگ ها بالاتر از 27 درصد است.
دلایلی که باعث عدم تاثیر محسوس وام 25 میلیون تومانی بر صنعت لیزینگ شده
وی افزود: به هرحال تسهیلات 25 میلیون تومانی تاثیر آنچنانی بر صنعت لیزینگ ندارد. زیرا در دو سال اخیر به تدریج سهم خودرو های داخلی از پرتفو عملیاتی لیزینگ درحال کاهش بوده است. همچنین شرکت های لیزینگ معتبر در بازار خودرو های وارداتی ، خودرو های کار و حمل و نقل و تجهیزات سنگین و صنعتی فعالیت خود را افزایش داده اند.
دبیرکل انجمن شرکت های لیزینگ ایران با بیان اینکه شرایطی کنونی کارآمدی لیزینگ ها را در تحریک تقاضا کاهش داده ، تصریح کرد: شرکت های لیزینگ مالک دارایی هایی هستند که واگذار می کنند. خودرو یک دارایی است که سند قانونی مالکیت دارد.نقل وانتقالات خودرو در سیستم تسهیلات لیزینگی برای مشتری هزینه دارد. مالیات بر ارزش افزوده نیز شامل حال خدمات شرکتهای لیزینگ می شود . خدماتی که باید از مالیات بر ارزش افزوده معاف باشد ولی متاسفانه در قانون فعلی مالیات ارزش افزوده معاف نیست. این موارد قیمت تمام شده تامین مالی از طریق لیزینگ را افزایش داده اند.
موقعی افزود: مولفه های افزایش نرخ تمام شده خدمات لیزینگ ها دربازار رقابتی تامین مالی باعث کاهش قدرت چانه زنی آنان شده اما تمهیداتی که دولت در نقش آفرینی شرکت های لیزینگ در حال فراهم کردن است این صنعت را متحول خواهد کرد که در جای خود بدان ها خواهیم پرداخت.