شفافیت اطلاعاتی این روزها حرف اول را در بازارهای سرمایه و سهام می زند و می توان گفت این عامل یک رکن مهم برای افزایش و ارتقای کارایی هر بازار مالی و سرمایه ای است. اما در واقعیت این رکن تا چه اندازه در بورس ایران وجود دارد؟
این عامل در حالی یک رکن مهم محسوب می شود که این روزها وقوع برخی اتفاقات در بورس نشان از آن دارد که بازار سهام ایران چندان از شفافیت لازم برخوردار نیست.
نمونه بارز این اتفاق را می توان در یکی از آخرین عرضه هایی دانست که در فرابورس انجام شده و هنوز مهر عرضه اولیه آن خشک نشده، تغییر با اهمیت و قابل توجهی در صورت های مالی و عملکردی آن اتفاق افتاده است.
شرکت سرمایه گذاری توسعه گوهران امید همان سهمی است که 30 خرداد ماه سال جاری برای اولین بار جهت کشف قیمت عرضه شد و طی گزارش عملکردی پایان دوره مالی سال94 با زیان انباشته بیش از 378 میلیاردی ریالی مواجه بوده و به ازای هر سهم 211 ریال زیان محقق کرده است.
اما "گوهران" در حالی با این رقم زیان هر سهم و به قیمت 108 تومان برای اولین بار پا به فرابورس گذاشت که هنوز دو روز از فرآیند کشف قیمت سهم نگذشته، شرکت مذکور از تحقق سود 422 ریالی به ازای هر سهم طی عملکرد شش ماهه سال مالی جاری خبر داد؛ این در حالی است که طی دوره مالی مشابه هر سهم "گوهران" با زیان 103 ریالی مواجه بود.
این تغییر با اهمیت در حالی در صورت های مالی "گوهران" رقم خورد که به دلیل ماهیت فعالیت شرکت که در حوزه سرمایه گذاری می باشد، الزامی برای ارایه پیش بینی بودجه هر سهم ندارد و همین عامل موجب شده با وجود اعلام تغییر با اهمیت نماد این سهم متوقف نشود و تحت تأثیر گزارش مذکور با صف خرید پر حجم و میلیونی رو به رو شود.
نکته اصلی اینجاست که شرکت در حالی این تغییرات را تنها دو روز بعد از عرضه اولیه سهام خود در فرابورس اعلام کرده که علت این افزایش سودآوری رشد 25 درصدی سود حاصل از سرمایه گذاری ها و کاهش 28 درصدی هزینه های عمومی، اداری و تشکیلاتی تا رقم 10 میلیارد ریال بوده تا در نهایت بر اساس این عملکرد میان دوره ای مبلغ 844 میلیار ریال سود خالص شناسایی گردد.
اطلاعیه ای که دلایل تغییرات واقعی آن نسبت به دوره مشابه قبلی بازگشت ذخیره کاهش ارزش سرمایه گذاری سال مالی گذشته به مبلغ 103.5 میلیارد تومان به دلیل بهبود ارزش بازار پرتفوی و منظور کردن 34.5 میلیارد تومانی ذخیره کاهش ارزش مورد نیاز در 95.03.31 در حساب ها بوده است.
ضمن اینکه در حالی این تغییرات در همین بازه زمانی کوتاه اطلاع رسانی شده که پنج روز قبل از عرضه اولیه سهم،"گوهران" طی انتشار اطلاعیه ای اعلام کرد که کل سهام فولاد مبارکه اصفهان متعلق به خود را به صورت بلوک یکجا واگذار کرده و با توجه به قیمت عرضه و فروش 1560 ریال به ازای هر سهم "فولاد"، چنین عنوان شد که این معامله آثار سود یا زیانی برای شرکت نداشته است.
به هر ترتیب آنچه که در رابطه با این نوسان اطلاعات حائز اهمیت است، اینکه آیا بهتر نبود عرضه اولیه به زمانی بعد از ارایه صورت های مالی عملکرد 6 ماهه موکول می شد تا اطلاعات قابلیت اتکای بالاتری داشته باشد و سهم نیز بر مبنای گزارش های واقعی تر و دقیق تری کشف قیمت گردد؟
چرا که بین عرضه و انتشار این اطلاعیه تنها 2 روز فاصله بوده و چه بسا، بسیاری از افراد در همین دوره اقدام به فروش سهام خود جهت شناسایی سود از سهامی با این میزان زیان انباشته کردند؛ بی خبر از آنکه قرار است انتشار اطلاعیه ای کاملاً متفاوت، آنها را غافل گیر کند.
حتی بسیاری از سرمایه گذاران هم بر مبنای زیان قبلی برای عملکرد 12 ماهه سال مالی 94 به مبلغ 211 ریال به ازای هر سهم و مواجه "گوهران" با زیان انباشته، در زمان عرضه اولیه از خرید آن امتناع کردند و امروز ناباورانه باید نظاره گر صف خرید میلیونی در نماد مذکور باشند.
تمام این نکات عنوان شد تا در آخر از وزیر اقتصاد و ریاست سازمان بورس این سوال را داشته باشیم که آیا باز هم ادعای شفافیت در بازار سرمایه را دارید؟!
زیرا موارد متعددی در بازار وجود داشته از جمله سهم هایی که در ابتدای امر با زیان انباشته در بازار عرضه می شوند و وقتی سهامداران خرد و از همه جا بی خبر، سهام خود را به کدهای دارای اطلاعات نهانی و به عبارت بهتر از ما بهترون می فروشند، آن وقت است که زیان ها به یکباره تبدیل به سودهای قابل توجه می شود و از امضای قراردادهای جدید در شرکت پرده برداری می شود.