فرزام ابوعلی مدیرعامل کارگزاری کارآمد با بیان اینکه وضعیت قیمت سهام در بورس باید از دو جنبه درآمدی سهام و ریسک بررسی شود، درباره شرایط فعلی بازار به اقتصادنیوز گفت: با توجه به قطعی شدن برجام، ریسک سیستماتیک سیاسی در فضای اقتصاد بین اللمل کاهش می یابد. اما به‌رغم وجود اخبار مثبت سیاسی طی چند ماه اخیر که باعث کاهش ریسک سیستماتیک بازارشده، اثرات مثبت آن چندان بر بازار انعکاس داده نشده است. در صورتی که آثار این موضوع باید در قیمت سهام و بازار هویدا و موجب رشد قیمت سهام می شد.
ریسک کنونی بورس و ارتباط با توافق در سه مقطع زمانی
وی ادامه داد: تا یک هفته پیش بازار این کار را انجام نداد که دلایل
متعددی دارد اما درحال حاضر در شرایطی بسر می‌بریم که بازار ناشی از
اطمینان خاطر بالا برای شروع عملی برداشته شدن تحریم ها این موضوع را بر
قیمت ها لحاظ کرده است. لذا در بخش ریسک، وضعیت مطلوبی برای بورس وجود دارد
و بازار به درستی منافع آینده حاصل از عملی شدن بر جام را با نرخ پایین
تری تنزیل کرده است.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اثر توافق هسته ایی در سه مقطع
زمانی افزود: مرحله اول در فروردین بیانیه لوزان بود که شاخص قیمت را برای
چند روزی مثبت کرد ولی مجدد به مدار نزولی بازگشت. با توافق نهایی تیرماه
نیز شاهد تاثیر مثبت آن بر بازار نبودیم. اما درحال حاضر اطمینان بازار از
اجرای قطعی و عملی برجام موجب شده تا سرمایه گذاران منافع اتی حاصل از
دارایی ها را با نرخ کمتری تنزیل کند. لذا این مقوله بخش قابل توجهی از
افزایش قیمت ها را توجیه خواهد کرد. موضوعی که در دو مقطع قبلی بازار را
تحت تاثیر قرار نداد.
ابوعلی ادامه داد: علت عدم واکنش بازار در دو مقطع قبلی این بود که در حال حاضر بازار اطمینان بیشتری به اجرایی شدن برجام پیدا کرده و این اطمینان را دارد که توافق عملی می‌شود. در حالیکه در گذشته چنین اطمینانی وجود نداشت.
بررسی درآمد شرکت ها از دو جنبه
وی در خصوص بررسی جنبه دیگر وضعیت بورس یعنی درآمد شرکت ها گفت: با لغو تحریم ها این موضوع از دو جنبه باید تحلیل شود. اول میزان افزایش درآمد حاصل از افزایش ظرفیت های بیکار به دلیل دسترسی بیشتر و با کیفیت بهتر بنگاه های تولیدی به منابع مالی و مواد اولیه و دوم میزان ضریب اطمینان دستیابی به افزایش درامدهای موضوع اول.
مدیرعامل کارگزاری کارآمد ادامه داد: بدیهی است بازار باید در همین زمان و بلافاصله، افزایش درآمد حاصله را با توجه به ضریب اطمینان مشخص تنزیل و در قیمت ها نشان دهد اما تجربه نشان داده درامد جاری شرکت وزن قالبی در برآورد قیمت سهام دارد. لذا به زمان بیشتری نیاز است تا این موضوع در تولید و فروش شرکتها منعکس شود. بنابراین سهم کمتری از تاثیرات بخش درآمدی شرکتها در شرایط جاری و بخش عمده تاثیرات آن بر قیمت سهام در میان مدت و بلند مدت است.
کلید اصلی تاثیر لغو تحریم ها بر بازار
ابوعلی افزود: بنابراین لغو تحریم ها از هر دو جنبه موجب افزایش قیمت سهام می شود اما موضوع اصلی تاثیرگذاری عوامل فوق بر بازار برخلاف دو مقطع قبلی چرخش دولت از اعمال سیاست های انقباضی به اتخاذ سیاست های انبساطی است.به عبارت دیگر دولت همزمان با برداشته شدن عملی تحریم‌ها علاوه بر کاهش قیمت نرخ خوراک پتروشیمی ، سیاست های انبساطی پولی را در پیش گرفته است. این موضوع، کلید اصلی تاثیر لغو تحریم ها بر بازار است.
به گفته وی سیاست‌های انبساطی پولی در کنار عملی شدن اجرای برجام موجب شده تا افزایش نقدینگی بطور محسوسی در بازار سرمایه متمرکز شود. با این حال سیاست‌های انبساطی دولت از ناحیه کاهش نرخ جریمه اضافه برداشت بانکها از بانک مرکزی باعث شده تا پایه پولی افزایش یابد و این رشد نقدینگی به بورس ورود کرده و موجب رشد قیمت سهام شود.
دیگر عوامل موثر در افزایش میانگین P/E
ابوعلی در خصوص دیگر آثار مثبت بورس در پساتحریم گفت:در شرایط کنونی لغو تحریم‌ها بر پایه توافق نبوده که بازار آن را باور نکند. بلکه در مرحله عمل قرار گرفته و بازار هم به آن اعتماد کرده که نکته ایی مثبت برای بورس بشمار می رود. علاوه بر این کاهش نرخ سود بین بانکی نیز بر بازار اثر مثبت دارد و افزایش نقدینگی و گشایش اعتبار و افزایش حجم پول باعث می‌شود در آینده نزدیک نرخ سود بانکی هم کاهش پیدا کند.این موضوع می تواند در کنار کاهش ریسک و کاهش نرخ تورم، موجب افزایش میانگین P/E بازار شود.
این کارگزار بورس ادامه داد: با لغو تحریم‌ها بخشی از منابع بلوکه شده در اختیار بانک مرکزی قرار می‌گیرد که با توسل به آن میتواند نرخ ارز را نسبت به قبل راحت‌تر کنترل کند. از سوی دیگر باز شدن سوییفت و ال سی ها ، فشار بر بازار ارز کاهش می یابد. بنابراین علاوه بر کاهش هزینه های مبادلاتی ارزی ، بازار ارز حتی با وجود افزایش تقاضا برای تامین مواد اولیه و کالاهای سرمایه ای قابل کنترل خواهد بود.
ابوعلی با بیان اینکه افزایش نقدینگی درکوتاه مدت و حتی میان مدت بر بازار
مسکن اثری نخواهد داشت، گفت: با توجه به این موارد، دولت اطمینان دارد در
شرایط پس از لغو تحریم ها، سیاست های پولی انبساطی و افزایش ظرفیت نقدینگی
حاصل از آن را میتواند به سمت بازارهای سرمایه و بنگاه های تولیدی هدایت
کند.
به گفته وی پیش‌بینی بانک جهانی از رشد 6 درصدی اقتصادی ایران در سال 2016
نیز از موارد مثبتی است که در تحلیل آینده بازار توسط سرمایه گذاران مورد
توجه قرار می گیرد.
عواملی که موجب تردید سرمایه گذاران شده و ترمز بازار را می کشند
وی با بیان اینکه در کنار مولفه های مثبت ، برخی عوامل بازدارنده بر رشد بازار نیز وجود دارند، ادامه داد: یکی از عوامل منفی که میتواند موجب تردید سرمایه‌گذاران شده و ترمز بازار را بکشد، کاهش قیمت نفت است. این مساله درآمد ارزی دولت را به صورت منفی تحت تاثیر قرار می‌دهد و ممکن است تلاطم و شوک های ارزی را در بازار در پی داشته باشد.
مدیرعامل کارگزاری کارآمد افزود: در این صورت مقداری نگرانی ایجاد خواهد شد ولی نگرانی اصلی آینده بورس این است که نباید بازار به صورت هیجانی و تصاعدی رشد کند و ارتباط عملیاتی بنگاه‌ها با قیمت سهام قطع شود. این درحالی است که در سال 94 شرکتها از لحاظ سودآوری در وضعیت مطلوبی قرار ندارند. بنابراین شاید لازم باشد برای جلوگیری از رشد هیجانی و تصاعدی و پیامدهای منفی این جریان و با استفاده از ابزارهای غیر مستقیم و غیر مداخله گرایانه اقدامات کنترلی از طرف نهاد ناظر انجام شود.
یک توصیه به متقاضیان خرید سهام
ابوعلی در خاتمه به خریداران سهام توصیه کرد: با توجه به کاهش قیمت طی دوسال اخیر و از بین رفتن بخشی از سرمایه‌های بسیاری از سهام‌داران حقیقی وحقوقی و متضرر شدن آنها، ضمن تشویق افراد به حضور در بورس ، با احتیاط و دقت بیشتری با افق دید میان مدت و بلندمدت مبادرت به خرید سهام کنند.
به گفته وی باید به همان نسبت که بورس در گذشته در حال طی کردن روند نزولی بود به همان نسبت نیز فرصت داده شود تا امکان جبران زیان و کسب بازده مثبت فراهم شود.
