هنری اسمیت، تحلیلگر دفتر موسسه کنترل ریسک در دوبی گفت: «عملا تحریم های تجاری علیه ایران همچنان پابرجاست.»
دولت آمریکا تحریم های هسته ای علیه ایران را در ۱۶ ژانویه متوقف کرده، اما
تحریم های دیگر از جمله تحریم های مالی در زمینه برنامه موشکی ایران،
ادعای حمایت ایران از تروریزم و نقض حقوق بشر همچنان پابرجا باقی مانده
است.
بانک های بزرگ بین المللی نمی خواهند دسترسی خود به بازار دلار را به قیمت
همکاری با ایران به خطر بیاندازند و یا خود را در معرض جریمه های سنگین
قرار دهند. آنها می گویند، قوانین آمریکا در این زمینه مبهم هستند و ممکن
است گیر بیفتند.
یکی از مدیران یکی از بانک های مهم فعال در کشورهای حاشیه خلیج فارس که
نخواست نامش فاش شود در این باره گفت: «دلار در سیستم بانکی نقشی حیاتی
دارد و دشوار می توان دور مبادلاتی که قرار است برای آنها انجام شود و هیچ
دلاری در آنها رد و بدل نشود، حصار کشید.»
اسمیت افزود، اکنون توانایی یا ناتوانی در تامین مالی قراردادهای مرتبط با
ایران به مانعی بر سر راه آنهایی تبدیل شده که به دنبال ورود به بازار این
کشور هستند.
وی افزود: «آنها تلاش های لازم را انجام داده اند. آنها وضعیت حقوقی خودشان
را بررسی کرده اند. آنها شرکایی پیدا کرده اند… تنها مشکل انها این است که
چگونه پول را به داخل و خارج از ایران انتقال دهند.»
توافق تاریخی هسته ای بین ایران و قدرت های جهانی قرار بود آغاز دوره ای
جدید از روابط دیپلماتیک و تجاری ایران باشد. اما تداوم تحریم های غیرهسته
ای دولت آمریکا، قیمت پایین نفت، وضعیت ژئوپلتیک خاورمیانه از جمله تیرگی
روابط ایران و عربستان و انتخابات غیرقابل پیش بینی ریاست جمهوری آمریکا
موجب شده تا این فرآیند آنگونه که قبلا بسیاری تصور می کردند به سرعت پیش
نرود.
ناصر سعیدی، موسس و رئیس موسسه سعیدی و همکاران و اقتصاددان سابق مرکز مالی
بین المللی دوبی گفت: «انتظارات بسیار بالا بود… مردم کم طاقت و ناامید
شده اند.» لغو تحریم ها، «آنگونه که مردم امیدوار بودند عمیق و گسترده
نبوده است.»
رهام الوندی، تحلیلگر مدرسه اقتصاد و علوم سیاسی لندن در این باره گفت،
مقامات ایرانی «بسیار ناامید» هستند. «آنچه آنها واقعا نیاز دارند، سرمایه
گذاری خارجی برای ایجاد اشتغال و رشد پایدار است.»
دولت آمریکا اتهام زنی های مقامات ایرانی مبنی بر کارشکنی در اجرای برجام
را رد کرده و گام هایی را برداشته تا توضیح دهد که پس از برجام دولت ها و
کشورها مجاز به انجام چه نوع همکاری هایی با ایران هستند.
الوندی، سعیدی و اسمیت در اظهارنظرهای جداگانه گفتند اگر قراردادهای مهمی
نظیر قرارداد با بوئینگ یا ایرباس نهایی شود، موجب افزایش قابل توجه اعتماد
سرمایه گذاران خارجی به تجارت با ایران خواهد شد.
الوندی گفت: «اگر شما (ایران) بتوانید چنین قراردادهای مهمی را به شکل
موفقیت آمیز با یک شرکت آمریکایی به سرانجام برسانید، من فکر می کنم قطعا
این موجب گشوده شدن درها برای دیگران خواهد شد.»